Education for all

ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ  ପୋଷଣ (Nutrition) 1। ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଲେଖ । ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା :  ଉ : (i)ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିବା ପାଇଁ କ୍ଲୋରୋଫିଲ, ଜଳ ଓ ଆଲୋକ ଆବଶ୍ୟକ ।  (ii) ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁରହିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା  ନଥାଏ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ଅଭାବରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।  (iii) ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ଲୋରୋପ୍ଲାଷ୍ଟର ଥାଇଲାକିଏଡ ଝିଲ୍ଲିରେ ସଂପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ।  (iv) ଏହା ଏକ ଆଲୋକ ରାସାୟନିକ ପଦ୍ଧତି । ଏଥିରେ ସୌରଶକ୍ତି ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୁଏ ।  (v) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ATP ଓ NADPH ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ଓ ଅମ୍ଳଜାନ ଗ୍ୟାସ୍ ନିର୍ଗତ ହୁଏ ।  (vi) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଏନ୍‌ଜାଇମର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥାଏ। ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା :   (i) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିବା ପାଇଁ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଆବଶ୍ୟକ ।   (ii) ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁରହିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି । ଏହା ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହ ପ୍ରାୟତଃ ସମଗତିରେ ଚାଲିଥାଏ ମାତ୍ର ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବନ୍ଦହେବା ପରେ ଏହା କିଛି ସମୟ ଚାଲି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।   (iii) ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ଲୋରୋପ୍ଲାଷ୍ଟର ଷ୍ଟ୍ରୋମାରେ ସଂପାଦିତ ହୁଏ। (iv) ଏହା ଏକ ରାସାୟନିକ ପଦ୍ଧତି । ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ବ...

୧। ପୋଷକ କହିଲେ କଣ ବୁଝ ? ଉ : ଖାଦ୍ୟରେ ଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନକୁ ପୋଷକ କୁହାଯାଏ।  ୨। ଖାଦ୍ୟସାର କେତେ ପ୍ରକାରର ଓ  କ’ଣ କ’ଣ ଲେଖ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ଉଦାହରଣ ଦିଅ । ଉ : ଖାଦ୍ୟସାର ୬ ପ୍ରକାରର  ସେଗୁଡିକ ହେଉଛି  ଶ୍ଵେତସାର, ସ୍ନେହସାର, ପୃଷ୍ଟିସାର, ଜୀବସାର, ଧାତବ ଲବଣ ଓ ଜଳ ।  (i) ଶ୍ୱେତସାର : ଭାତ, ରୁଟି, ଆଳୁ, ଚୁଡ଼ା, କଦଳୀ ଆଦି ଏହି ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ।  (ii) ସ୍ନେହସାର : ଚର୍ବି, ଲହୁଣି, ନଡ଼ିଆ ଆଦି ଏହାର ଉଦାହରଣ ।  (iii) ପୁଷ୍ଟିସାର : ମାଂସ, ଅଣ୍ଡା, କ୍ଷୀର, ଡାଲି, ଶିମ୍ବ ଆଦି ଏହି ଶ୍ରେଣୀର । (iv) ଜୀବସାର : ଶାଗ, ତଟକା ପନିପରିବା, କ୍ଷୀର, କଲିଜା ଆଦି ଏହାର ଉଦାହରଣ । (v ) ଧାତବ ଲବଣ : ପିଜୁଳି, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଶାଗ, ପନିପରିବା ଆଦି ଏହାର ଉଦାହରଣ ।  (vi) ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦିନକୁ ୪ ଲିଟର ବା ୧୦ରୁ ୧୨ ଗ୍ଲାସ୍ ପାଣି ପିଇବା ଆବଶ୍ୟକ ।  ୩।ଜୀବସାର କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ଲେଖ । ଜୀବସାର କେତେ ପ୍ରକାରର ଓ ଏହା ଆମର ଶରୀରର କି କି ଉପକାର କରିଥାଏ ?  ଉ :(i) ଆମେ ଖାଉଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖାଦ୍ୟରେ ଆମ ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଏକ ବିଶେଷ ଉପାଦାନ ଥାଏ । ତାହାକୁ ଭିଟାମିନ୍ ବା ଜୀବସାର କୁହାଯାଏ । (ii) ଏହି ଭିଟାମିନକୁ ଖାଦ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ A, B, C, D ଭାଗରେ  ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ । ଏହାଛଡ଼ା ଆମ ଖାଦ୍ୟରେ ଭିଟାମିନ୍ E,...

୧ । ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ୫୦ଟି ଶବ୍ଦରେ ଦିଅ ।  ( କ) ମନୁଷ୍ୟର ଅତୀତ ଘଟଣାର ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ କ୍ରମିକ ଅଗ୍ରଗତି ହେଉଛି ଇତିହାସ’’ଏହା କାହିଁକି କୁହାଯାଇଛି ଲେଖ ।  ଉ :(i) ପ୍ରାଚୀନତମ କାଳରୁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାନବ ସମାଜର ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେଉଁ ସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖା ଦେଇଥିଲା, ତାହାର କ୍ରମ ବିବରଣୀକୁ ହିଁ ଇତିହାସ କୁହାଯାଏ । (ii) ବର୍ତ୍ତମାନ ପୃଥିବୀରେ ଯେତେ ମନୁଷ୍ୟ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ସମସ୍ତେ ଗୋଟିଏ ଜାତିର । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ମତରେ ଆଜକୁ ପ୍ରାୟ ପନ୍ଦର ଲକ୍ଷ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପୃଥିବୀରେ ମନୁଷ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତା’ ପୂର୍ବରୁ ମନୁଷ୍ୟର ରୂପ ଏପରି ନଥିଲା ।  (iii) ନୃ ବାନରମାନଙ୍କର କ୍ରମବିକାଶ ଘଟି ମନୁଷ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ସେହି ଜାତିର ଗିବନ, ଓରାଙ୍ଗଓଟାଙ୍ଗ୍, ଗରିଲା ଓ ସିମ୍ପାଞ୍ଜି ମାନେ ଏବେ ପୃଥିବୀରେ ଦେଖାଯାଉଛନ୍ତି ।  (iv) ମନୁଷ୍ୟମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତିର ଧାରା ଅତି ପ୍ରାଚୀନ । ସାମାଜିକ ରୀତିନୀତି ଓ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ତିଆରିରୁ ମନୁଷ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହାଛଡ଼ା କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ, ଅଗ୍ନିର ଆବିଷ୍କାର ଓ ବ୍ୟବହାର, ଚକର ଉଦ୍ଭାବନ, ବିଭିନ୍ନ ଧାତୁର ବ୍ୟବହାର, ଗ୍ରାମ, ସହର ଓ ରାଜ୍ୟର ପରିକଳ୍ପନା, ଶାସନ ପ୍ରଣାଳୀ ଓ ପରିଚାଳନା ଇତ୍ୟାଦି ବିଭିନ୍ନ ସୋପାନ ଦେଇ ମନୁଷ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି,ଅଗ୍ରଗତି ...

୧ । ନିମ୍ନଲିଖୁତ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଥିବା ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।   (କ) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି – କିଲୋମିଟର ।  (ଖ) ପୃଥିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାକୁ- କି.ମି. ।  (ଗ) ପୃଥିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷ ତଳ ସହିତ __ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ । (ଘ) ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧିବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ __ ବର୍ଷ ଅଟେ ।  ଉ: (କ) ୧୭୭୦, (ଖ) ଶୂନ, (ଗ) ୬୬, (ଘ) ୪ ।  ୨।ନିମ୍ନଲିଖୁତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।  (କ) ପୃଥିବୀର କେତେ ପ୍ରକାର ଗତି ଅଛି ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ କ’ଣ ?  ଉ : (i) ପୃଥିବୀର ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଗତି ଅଛି ।   (ii) ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ଆବର୍ତ୍ତନ ବା ଦୈନିକ ଗତି ଓ ପରିକ୍ରମଣ ବା ବାର୍ଷିକ ଗତି ।  (ଖ) ପୃଥିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଭୂପୃଷ୍ଠର କେଉଁଠାରେ ସର୍ବାଧିକ ଓ କାହିଁକି ?   ଉ : (i) ପୃଥିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ସର୍ବାଧିକ ।   (ii) କାରଣ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ପରିଧି ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ । ତେଣୁ ଏହ। ସେଠାରେ ସର୍ବାଧିକ ବେଗରେ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିଥାଏ । (ଗ) ପୃଥିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଖୁବ୍ ଅଧିକ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆମେ କାହିଁକି ତାହା ଅନୁଭବ କରିପାରୁ ନାହୁଁ ?  ଉ : (i) ପୃଥିବୀ ଅଧିକ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତ...

୧ । ଭୂଗୋଲକ ଅପେକ୍ଷା ମାନଚିତ୍ର କିପରି ଅଧିକ ଉପଯୋଗୀ ?  ଉ :(i) ଭୂଗୋଲକ ପୃଥିବୀର ଏକ ପ୍ରତିରୂପ । ଏଥିରୁ ବିଭିନ୍ନ ମହାଦେଶ, ମହାସାଗରର ଅବସ୍ଥିତି, ଆକାର, ଆକୃତି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଧାରଣା କରିହୁଏ । ମାତ୍ର ବିଶାଳ ପୃଥିବୀ ତୁଳନାରେ ଏହା ଅନେକ ଛୋଟ ।  (ii) ମାନଚିତ୍ରରୁ ଛୋଟ ଛୋଟ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକର ସବିଶେଷ ତଥ୍ୟ ତଥା ଛୋଟ ଓ ବଡ଼ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ମାନର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଅଧୁକ ନିର୍ଭର କରାଯାଇଥାଏ । ଫଳରେ ମାନଚିତ୍ର ଅଧୁକ ଉପଯୋଗୀ।   ୨। ମାନ କହିଲେ କଣ ବୁଝାଏ ?  ଉ :(i) ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନର ପ୍ରକୃତ ଦୂରତା ଏବଂ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଥିବା ସ୍ଥାନ ଦୁଇଟିର ଦୂରତାର ଅନୁପାତକୁ ମାନ କୁହାଯାଏ ।  (ii) ଏହି ଦୂରତାକୁ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ କେତେ ସେଣ୍ଟିମିଟରରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।   ୩ । ମାନଚିତ୍ରରେ ଥିବା ମୁଖ୍ୟ ଦିଗ ଓ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦିଗଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।  ଉ :(i) ମାନଚିତ୍ର ଆଡ଼କୁ ମୁହଁ କରି ଛିଡ଼ା ହେଲେ ଡାହାଣ ହାତ ଆଡ଼କୁ ପୂର୍ବଦିଗ, ବାମହାତ ଆଡ଼କୁ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗ, ମୁଣ୍ଡ ଆଡ଼କୁ ଅର୍ଥାତ୍ ଉପରିଭାଗ ଉତ୍ତର ଦିଗ ଏବଂ ଗୋଡ଼ ଆଡ଼କୁ ଅର୍ଥାତ୍ ତଳ ଭାଗ ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ସୂଚାଏ ।  (ii) ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦିଗଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ କୋଣକୁ ଐଶାନ୍ୟ, ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ କୋଣକୁ ଅଗ୍ନି, ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ କୋଣ...

୧ । ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଦିଅ ।  (କ) ସୌରଜଗତ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?  ଉ :(i) ଆମ ପରିବାର ପରି ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ପରିବାର ଅଛି ।   (ii) ଏହି ପରିବାରରେ ଆଠଟି ଗ୍ରହ, ତିନୋଟି ବାମନଗ୍ରହ, ଅନେକ ଉପଗ୍ରହ, ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ, ଅସଂଖ୍ୟ ଉଲକା ଓ ଧୂମକେତୁ ଇତ୍ୟାଦି ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । ଏହାକୁ ସୌରଜଗତ କୁହାଯାଏ ।  (ଖ) ଦୂରତା କ୍ରମରେ ସୌରଜଗତ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।  ଉ : ଦୂରତା ଅନୁସାରେ ସୌରଜଗତ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକର ନାମ; ଯଥାକ୍ରମେ- ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ପୃଥିବୀ, ମଙ୍ଗଳ, ବୃହସ୍ପତି,ଶନି, ୟୁରେନ୍ସ ଓ ନେପଚ୍ୟୁନ୍ ।  (ଗ) ପୃଥିବୀକୁ କାହିଁକି ଅଦ୍ବିତୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ ? ଉ :(i) ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଅଧିକ ଗରମ ବା ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏଥିରେ ଜଳ, ବାୟୁ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପାଦାନ ଥିବାରୁ ଏହା ପୃଷ୍ଠରେ ଜୀବଜଗତ ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି। (ii) ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଜୀବଜନ୍ତୁ ଏବଂ ବୃକ୍ଷଲତାଙ୍କ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳୀ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହା ସୌରଜଗତର ଅଦ୍ବିତୀୟ ଗ୍ରହ ଭାବେ ପରିଚିତ ।  (ଘ) ଆମେ ସବୁବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ରର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ଵ ଦେଖୁ କାହିଁକି ?  ଉ :(i) ଚନ୍ଦ୍ର ନିଜ ଅକ୍ଷ ଚାରିପଟେ ବୁଲିବା ପାଇଁ ଏବଂ ପୃଥିବୀ ଚାରିପଟେ ପରିକ୍ରମା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୨୭ ଦିନ ୮ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନେଇଥାଏ ।  (ii) ଚନ୍ଦ୍ରର ଆବର୍ତ୍ତନ ଓ ପରିକ୍...

୧।ଉତ୍ତର କୁହ । (କ) ପୁରାତନ ଭାରତର ଛାତ୍ରମାନେ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ରହି ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରୁଥିଲେ ?  ଉ : ପୁରାତନ ଭାରତର ଛାତ୍ର ମାନେ ଅରଣ୍ୟରେ ଆର୍ଯ୍ୟଋଷିମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ରହି ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରୁଥିଲେ ।   (ଖ) କେଉଁମାନଙ୍କର ପବିତ୍ର ସ୍ମୃତି ଏବେ ବି ଭାରତୀୟଙ୍କ ପ୍ରାଣରେ ଗୌରବ ଜନ୍ମାଉଛି ?   ଉ : ଅରଣ୍ୟ ଭୂମିକୁ ସାଧନା ସ୍ଥଳ ରୂପେ ଗ୍ରହଣକରି ସିଦ୍ଧି ଲାଭକରିଥିବା ଯୋଗୀ ଋଷିମାନଙ୍କର ପବିତ୍ର ସ୍ମୃତି ଏବେ ବି ଭାରତୀୟଙ୍କ ପ୍ରାଣରେ ଗୌରବ ଜନ୍ମାଉଛି ।   (ଗ) ରାଜା ମହାରାଜାମାନେ ଜୀବନରେ କାହାର ଆଶ୍ରୟ ନେଇ ନିଜକୁ କୃତାର୍ଥ ମଣୁଥିଲେ ?  ଉ : ରାଜା ମହାରାଜାମାନେ ‘ମୁନି ବନ ତରୁଛାୟାର’ ଆଶ୍ରୟ ନେଇ ଜୀବନକୁ କୃତାର୍ଥ ମଣୁଥିଲେ ।   (ଘ) ଭାରତର କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟ ନାଟକ ଆଦିରେ ଅରଣ୍ୟର କଥା କୁହାଯାଇଛି ?   ଉ : ‘ଶକୁନ୍ତଳା', କୁମାର ସମ୍ଭବ”, “ଉତ୍ତର ରାମଚରିତ’ ପ୍ରଭୃତି ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟ ନାଟକ ଆଦିରେ ଅରଣ୍ୟର କଥା କୁହାଯାଇଛି ।  ୨ । ପଠିତ ପ୍ରବନ୍ଧରୁ ଉତ୍ତର ଖୋଜି ଲେଖ :  (କ) ଭାରତୀୟ ଭାବୁକମାନେ କାହିଁକି ପ୍ରକୃତିକୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ?  ଉ : ଭାରତୀୟ ଭାବୁକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରକୃତି ନିର୍ଜୀବ କିମ୍ବା ଜଡ଼ ନୁହେଁ, ତାହା ଏକ ମହାଶକ୍ତି ତେଣୁ ସେମାନେ  ପ୍ରକୃତିକୁ ସମସ...

୧ । ଉତ୍ତର କୁହ । (କ) ରାମଙ୍କ ବନ ଗମନ ଖବର ପାଇ ଅଯୋଧ୍ୟାବାସୀ କାହିଁକି କ୍ରନ୍ଦନ କଲେ ? ଉ : ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ନାନା ସଦ୍‌ଗୁଣ ଥିବାରୁ ପ୍ରଜାମାନେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅନୁରକ୍ତ ଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କର ବନଗମନ ଖବର ପାଇ ଅଯୋଧ୍ୟାବାସୀ କ୍ରନ୍ଦନ କଲେ । (ଖ) କୈକେୟୀ ଦଶରଥଙ୍କୁ କେଉଁ ଦୁଇଟି ବର ମାଗିଥିଲେ ?  ଉ : ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଅଭିଷେକୋତ୍ସବ ଆୟୋଜନ ଚାଲିଥିବାବେଳେ କୈକେୟୀ ବର ଦୁଇଟି ମାଗି ବସିଲେ । ପ୍ରଥମ ବରରେ ନିଜ ପୁତ୍ର ଭରତ ଅଯୋଧ୍ୟାର ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିବେ ଓ ଦ୍ବିତୀୟରେ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଚଉଦବର୍ଷ ନିମନ୍ତେ ବନ ଗମନ କରିବେ ।  (ଗ) ଦଶରଥ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କଲେ ?  ଉ : ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଦଶରଥଙ୍କର ପ୍ରିୟସୁତ ଥିଲେ । ପିତୃ ସତ୍ୟ ରକ୍ଷାକରିବା ପାଇଁ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଚଉଦବର୍ଷ ବନବାସ କଲାପରେ ଦୁଃଖରେ ଦଶରଥ ଭାଙ୍ଗିପଡ଼ିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ଝୁରି ଝୁରି ଅଳ୍ପଦିନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କଲେ ।  (ଘ) ଭରତ ଚିତ୍ରକୂଟରୁ ଫେରି କିଭଳି ରାଜ୍ୟ ଶାସନ କଲେ ? କିମ୍ବା, ଅଯୋଧ୍ୟାର ପ୍ରଜାମାନେ ଭରତଙ୍କୁ ଧନ୍ୟ ଧନ୍ୟ କହୁଥିଲେ କାହିଁକି ? ଉ : ମାତୁଳାଳୟରୁ ଫେରିବା ପରେ ଭରତ ନିଜ ମାତାଙ୍କର ଅନ୍ୟାୟ ବୁଝିପାରି ରାମଙ୍କୁ ଗୃହକୁ ଲେଉଟାଇ ଆଣିବା ନିମନ୍ତେ ବନକୁ ଗମନ କଲେ । ଚିତ୍ରକୂଟ ପର୍ବତ ଉପରେ ରାମ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଓ ସୀତାଙ୍କର ବନବାସୀ ରୂପ ଦେଖି ଅଗ୍ରଜ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଚରଣ ଧରି ଅଯୋଧ୍ୟା ପ୍ରତ୍...