ପୋଷଣ

ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ 

ପୋଷଣ (Nutrition)

1। ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଲେଖ ।

ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା : 

ଉ : (i)ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିବା ପାଇଁ କ୍ଲୋରୋଫିଲ, ଜଳ ଓ ଆଲୋକ ଆବଶ୍ୟକ । 

(ii) ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁରହିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା  ନଥାଏ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ଅଭାବରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।

 (iii) ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ଲୋରୋପ୍ଲାଷ୍ଟର ଥାଇଲାକିଏଡ ଝିଲ୍ଲିରେ ସଂପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ।

 (iv) ଏହା ଏକ ଆଲୋକ ରାସାୟନିକ ପଦ୍ଧତି । ଏଥିରେ ସୌରଶକ୍ତି ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୁଏ ।

 (v) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ATP ଓ NADPH ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ଓ ଅମ୍ଳଜାନ ଗ୍ୟାସ୍ ନିର୍ଗତ ହୁଏ । 

(vi) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଏନ୍‌ଜାଇମର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥାଏ।

ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା : 

 (i) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିବା ପାଇଁ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଆବଶ୍ୟକ । 

 (ii) ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁରହିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି । ଏହା ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହ ପ୍ରାୟତଃ ସମଗତିରେ ଚାଲିଥାଏ ମାତ୍ର ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବନ୍ଦହେବା ପରେ ଏହା କିଛି ସମୟ ଚାଲି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । 

 (iii) ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ଲୋରୋପ୍ଲାଷ୍ଟର ଷ୍ଟ୍ରୋମାରେ ସଂପାଦିତ ହୁଏ।

(iv) ଏହା ଏକ ରାସାୟନିକ ପଦ୍ଧତି । ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ବିଘଟିତ ହୋଇ ଶର୍କରାରେ ପରିଣତ ହୁଏ ।

 (v) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ATP ଓ NADPH ନିୟୋଜିତ ହୁଏ ଏବଂ ମଣ୍ଡଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ ।

 (vi) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଏନ୍‌ଜାଇମର ଆବଶ୍ୟକତା ଥାଏ।

2. ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣର ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟାପାଇଁ କ'ଣ ଆବଶ୍ୟକ ? ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣରେ ଆଲୋକ ଶକ୍ତି ଶୋଷଣଠାରୁ ଆରମ୍ଭକରି ଶର୍କରା ପ୍ରସ୍ତୁତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ସୋପାନଗୁଡ଼ିକ ଲେଖ । 

ଉ : ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣର ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଆବଶ୍ୟକ । ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣରେ ଆଲୋକ ଶକ୍ତି ଶୋଷଣଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଶର୍କରା ପ୍ରସ୍ତୁତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାରିଟି ସୋପାନରେ ହୋଇଥାଏ ।

 (a) ହରିତଲବକରେ ଥିବା କ୍ଲୋରୋଫିଲ୍ ଦ୍ବାରା ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଓ ତଦଜନିତ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ ଉତକ୍ଷେପଣ ।

 (b) ଇଲେକ୍ର୍ଟନ୍ ପ୍ରବାହଦ୍ବାରା ଆଲୋକଶକ୍ତିର ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ । 

(C) ଜଳ ଅଣୁର ବିଘଟନ ଘଟି ଉଦଜାନ, ଆୟନ୍ ଓ ଅମ୍ଳଜାନ ସୃଷ୍ଟି ।

 (d) ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇ CO)2 ର ଶର୍କରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ।

3। ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣର ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବୁଝାଅ ।

 ଉ : (i)ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ କ୍ଲୋରୋଫିଲ୍, ଜଳ ଓ ଆଲୋକ ଆବଶ୍ୟକ । 

(ii) କ୍ଲୋରୋଫିଲ ଅଣୁଗୁଡିକ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଲୋକ ରଶ୍ମିକୁ  ଶୋଷଣ କରି ଶକ୍ତି ପ୍ରବାହ ଜରିଆରେ ଏକ କ୍ଲୋରୋଫିଲ ଅଣୁକୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିସମ୍ପନ୍ନ କରି ଏଥିରେ ଉତ୍ତେଜନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାନ୍ତି ।

 (iii) ଏହି ଉତ୍ତେଜିତ କ୍ଲୋରୋଫିଲରୁ ଏକ ଇଲେକଟ୍ରନ୍ ବାହାରି ଥାଇଲାକଏଡ୍ ଝିଲ୍ଲୀରେ ପ୍ରବାହିତ ହେବା ଦ୍ବାରା ଥାଇଲାକଏଡ୍ ଭିତରକୁ ଉଦଜାନ ଆୟନ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥାଏ ।

(iv) ଏହା ନିମ୍ନଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ଜାରିତ NADP କୁ ବିଜାରିତ କରି NADPH ରୂପକ ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ପରିଣତ କରେ । 

(v) ଇଲେକଟ୍ରନ୍ ପ୍ରବାହ ସମୟରେ ଉଦଜାନ ଥାଇଲାକଏଡରୁ ବାହାରିଯାଇ ଏଟିପିଏଜ୍ ଏନ୍‌ଜାଇମ୍ ଦ୍ଵାରା ADP ATP ରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ATP ଓ NADPH ମିଶି ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଶକ୍ତି ଗଠନ କରନ୍ତି ।

୪।ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଖାଦ୍ୟ ଉଦାହରଣ ସହ ଉଲ୍ଲେଖ କର।

ଉ : ରାସାୟନିକ ଗଠନ, କାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନକୁ ଆଧାର କରି ଖାଦ୍ୟ 6 ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ।

 (i) ଶ୍ବେତସାର(carbohydrates) :

ଶର୍କରା ଓ ମଣ୍ଡଦ ଖାଦ୍ୟର ପ୍ରଧାନ ଶ୍ୱେତସାର । ଏହା ଭାତ, ରୁଟି, ଆଳୁ ଆଦିରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଥାଏ । ଚିନି ଓ ଗୁଡ଼ ଆଦିରେ ସୁକ୍ରୋଜ୍ ଓ ପନିପରିବା ଓ ଫଳରସରେ ଗ୍ଲୁକୋଜ ଥାଏ ।ଶ୍ବେତସାରରୁ ଆମେ ସହଜରେ ଶକ୍ତି ଆହରଣ କରିପାରୁ। ଏକ ଗ୍ରାମ୍ ଶ୍ଵେତସାରରୁ ପ୍ରାୟ 16 କିଲୋ ଜୁଲ ଶକ୍ତି ମିଳେ ।ଗ୍ଲୁକୋଜର ଜାରଣ ଫଳରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ,ଜଳ ଓ ଶକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।

(ii) ପୁଷ୍ଟିସାର (Proteins): | ଏମିନୋ ଅମ୍ଳର ଶୃଙ୍ଖଳଦ୍ଵାରା ପୃଷ୍ଟିସାର ଗଠିତ । ଶରୀରର ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ନୂତନ କୋଷ ଓ ତନ୍ତୁ ଗଠନ ପାଇଁ ପୁଷ୍ଟିସାର ଆବଶ୍ୟକ। ପୁଷ୍ଟିସାର ମାଛ, ମାଂସ, ଅଣ୍ଡାର ଲାଳ, ଛେନା ଓ କ୍ଷୀର ଆଦିରେ ଆଏ। ଡାଲି ଜାତୀୟ ଶସ୍ୟ, ସୋୟାବିନ୍ ଆଦିରୁ ମଧ୍ୟ ପୁଷ୍ଟିସାର ମିଳେ । 

(iii) ସ୍ନେହସାର (Fats/Lipids): ମାଂସ, କ୍ଷୀର, ଛେନା, ଲହୁଣି, ଅଣ୍ଡାର କେଶର, ତେଲ ଓ ଘିଅ ଆଦିରେ ସ୍ନେହସାର ଥାଏ ।କୋଷଟିଲ୍ଲୀ ତିଆରିରେ ଲିପିଡର ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ରହିଛି। ଶରୀରରେ ସ୍ନେହସାର ଚର୍ବି ଆକାରରେ ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ରହେ। ଆବଶ୍ୟକ ବେଳେ କୋଷୀୟ ଶ୍ବସନଦ୍ୱାରା ସ୍ନେହସାର ଜାରିତ ହୋଇ ଶକ୍ତି ମିଳେ । ଚର୍ମ ତଳେ ଚର୍ବିର ଆସ୍ତରଣ ଥାଏ । ଚର୍ବି ତାର ଅପରିବାହୀ ହେତୁ ଏହା ଶରୀରକୁ ଉଷୁମ ରଖେ । 

(iv) ଧାତୁସାର (Minerals): ଶରୀର ଗଠନ ପାଇଁ କ୍ୟାଲସିୟମ୍, ଫସ୍‌ଫରସ୍, ଆୟୋଡିନ, ଲୌହ, ସୋଡିୟମ୍ ଓ ପୋଟାସିୟମ୍ ଆଦି ଲବଣ ଆବଶ୍ୟକ । ହାଡ଼ ଓ ଦାନ୍ତର ଗଠନ ପାଇଁ କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ଓ ଫସ୍‌ଫରସ୍ ଲବଣ ଆବଶ୍ୟକ। ହିମୋଗ୍ଲୋବିନ୍‌ ଗଠନ ପାଇଁ ଲୌହ ଲବଣ ଆବଶ୍ୟକ । 

(v) ଭିଟାମିନ (Vitamins): କୋଷରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏନଜାଇମ୍ ଦ୍ବାରା ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଭିଟାମିନର ଉପସ୍ଥିତିରେ ହୁଏ । ଭିଟାମିନ୍ ଅଭାବରୁ ଶରୀରରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ରୋଗ ହୁଏ।ଜଳରେ ଦ୍ରବଣୀୟ ଭିଟାମିନ୍ B ଓ C ଶାଗ, ପନିପରିବା ଓ ଫଳ ଆଦିରୁ ମିଳେ । ସ୍ନେହସାରରେ ଦ୍ରବଣୀୟ ଭିଟାମିନ୍ A, D, E, K ପ୍ରାଣୀଜ ‘ଚର୍ବି ଓ ଉଭିଦଜାତ ତେଲରୁ ମିଳିଥାଏ । 

(vi)ଜଳ (Water):ଖାଦ୍ୟର ପାଚନରେ ଜଳ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। କୋଷରେ ଥିବା କୋଷରସରେ 70-9୦% ଜଳ ଥାଏ । ଝାଳ, ପରିସ୍ରା ଓ ନିଶ୍ୱାସ ଆଦିରେ ଶରୀରରୁ ଜଳ କ୍ଷୟ ହୁଏ। ଆମେ ପ୍ରତିଦିନ 3-4 ଟିଟର ପାଣି ପିଇବା ଆବଶ୍ୟକ। ଶରୀରରୁ ଜଳୀୟ ଅଂଶ କମିଗଲେ ଆମକୁ ଅସୁସ୍ଥତା ଲାଗେ।

୫। ସ୍ବଭୋଜୀ ପୋଷଣ କ’ଣ ? ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଓ ରସାୟଶ୍ଳେଷଣ କ'ଣ, ଉଦାହରଣ ସହ ବୁଝାଅ । 

ଉ :(i) ଯେଉଁ ଜୀବମାନେ ନିଜ ଖାଦ୍ୟ ନିଜେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ପାରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ବଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।

 (ii)ପତ୍ରହରିତ ଥିବା ସମସ୍ତ ଉଦ୍ଭିଦ ଓ ନୀଳହରିତ ଶୈବାଳ ହେଉଛନ୍ତି ସ୍ବଭୋଜୀ।

(iii) ସ୍ବଭୋଜୀ ଜୀବ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋକଶକ୍ତିକୁ ବିନିଯୋଗକରି ସବୁଜ କଣିକାର ଉପସ୍ଥିତିରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଓ ଜଳ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ ଘଟାଇ ଶ୍ୱେତସାର ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଓ ଏପ୍ରକାର ପୋଷଣକୁ ସ୍ବଭୋଜୀ ପୋଷଣ କହନ୍ତି ।

 (iv) ନାଇଟ୍ରେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ, ଗନ୍ଧକବ୍ୟାକ୍ଟରିଆ ପରି କେତେକ ରସାୟଶ୍ଳେଷଣ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଏକ ବିଶେଷ ଅଜୈବ ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରୁ ମିଳୁଥିବା ଶକ୍ତି ଆହରଣ କରିଥାନ୍ତି । ଏହାକୁ ରସାୟଶ୍ଳେଷଣ କୁହାଯାଏ ।

 (v) 

6. ପରଭୋଜୀ ପୋଷଣ କ'ଣ ? ପରଭୋଜୀ ପୋଷଣର ପ୍ରକାରଭେଦ ଉଦାହରଣ ସହ ବୁଝାଅ । 

ଉ :(i) ଯେଉଁ ଜୀବମାନେ ନିଜେ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ନ ପାରିବା ହେତୁ ପୋଷଣ ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀ ବା ଉଦ୍ଭିଦ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ପରିଭୋଜୀ କହନ୍ତି । ଏହି ପୋଷଣ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ପରିଭୋଜୀ ପୋଷଣ କହନ୍ତି ।

 ପରଭୋଜୀ ପୋଷଣ ମୁଖ୍ୟତଃ ଚାରିପ୍ରକାରର : 

(ii) ପ୍ରାଣୀସମ ପୋଷଣ (Holozoic Nutrition): ପରଜୀବୀମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣୀ ଅନ୍ୟ ଉଦ୍ଭିଦ ବା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବା ଆଂଶିକଭାବେ ଖାଦ୍ୟରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି । ଏହାକୁ ପ୍ରାଣୀସମ ପୋଷଣ କୁହାଯାଏ । ଏହି ପ୍ରକାର ପୋଷଣ ଅନୁସାରେ ତିନି ପ୍ରକାର ପ୍ରାଣୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି; ଯଥା- ତୃଣଭୋଜୀ, ମାଂସାଶୀ ଓ ସର୍ବାହାରୀ।

 (iii) ମୃତୋପଜୀବୀୟ ପୋଷଣ (Saprophytie Nutrition): ଯେଉଁ ପରଭୋଜୀ ମୃତ, ଗଳିତ, ପଚାସଢ଼ା ଉଦ୍ଭିଦ ବା  ପ୍ରାଣୀରୁ ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିଜର ପୁଷ୍ଟି ସାଧନ କରିଥାନ୍ତି,  ସେମାନଙ୍କୁ ମୃତୋପଜୀବୀ କୁହାଯାଏ । କବକ, ଇଷ୍ଟ, ବ୍ୟାକ୍ଟରିଆ ଆଦିରେ ଏ ପ୍ରକାର ପୋଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।

(iv) ପରଜୀବୀୟ ପୋଷଣ  (Parasitic Nutrition):-ଯେଉଁ ଜୀବମାନେ ଜୀବନ୍ତ ଉଦ୍ଭିଦ ବା ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଶରୀର ଭିତରେ ବା ବାହାରେ ରହି ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିଜର ପୃଷ୍ଟି ସାଧନ କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ପରଜୀବୀ କୁହାଯାଏ । ପରଜୀବୀ ମାନେ ଭୋଜଦାତା (host) ଉଦ୍ଭିଦ ବା ପ୍ରାଣୀଠାରୁ ସିଧାସଳଖ ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିଜର ପୃଷ୍ଟି ସାଧନ କରନ୍ତି । ନିର୍ମୂଳୀ, ମଲାଙ୍ଗ, ରାଫ୍ଲେସିଆ ଆଦି ଉଦ୍ଭିଦ ଓ ଉକୁଣୀ, ଜୋକ ଓ କେତେକ କୃମି ପରି ପ୍ରାଣୀ ପରଜୀବୀ। 

 (v)ସହଜୀବୀୟ ପୋଷଣ (Symbiotic Nutrition) : ବେଳେବେଳେ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଜାତିର ପ୍ରାଣୀ ବା ଉଭିଦ ଓ ପ୍ରାଣୀ ବା ପ୍ରାଣୀ ଓ ଅଣୁଜୀବ ଏବଂ ଉଭିଦ ଓ ଅଣୁଜୀବ ଏକାଠି ବାସ କରିବାର ଦେଖାଯାଏ । ଏହାକୁ ସହଜୀବୀତା (Symbiosis) କହନ୍ତି ।ଏଥିରେ କେହି କାହାରି କ୍ଷତି ନକରି ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ପୋଷଣର ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ ହୋଇଥାଏ ।

7. ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣର ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବୁଝାଅ ।

ଉ : ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏନ୍‌ଜାଇମ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବାରୁ । । ଏହାକୁ ଏନ୍‌ଜାଇମ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ । ଏହାକୁ ମେଲଭିନ ।କେଲଭିନ୍ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିବାରୁ ଏହାକୁ କେଲଭିନ ଚକ୍ର ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

 (i) ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଗଠିତ ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଶକ୍ତି, ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇ CO)2କୁ ଗ୍ଲୁକୋଜରେ ପରିଣତ କରେ । ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହେବାର କିଛି ସମୟ ପରେ ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହ ଚାଲିଥାଏ । 

 (ii) ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ଏନ୍‌ଜାଇମ୍ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି । ରୁବିସ୍କୋ (Rubisco) ନାମକ ଏନ୍‌ଜାଇମ୍ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏନଜାଇମଗୁଡ଼ିକ ଜୈବତ୍ବରକ । ଏହା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ମାତ୍ର ନିଜେ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହିଥାଏ । 

(iii) ରୁବିସ୍କୋ ନାମକ ଏନଜାଇମ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ co2 ଜୈବପଦାର୍ଥରେ ବିବନ୍ଧିତ ହୋଇ କ୍ରମଶ ଗ୍ଲୁକୋଜରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଗ୍ଲୁକୋଜ ପତ୍ରର ସ୍ପଞ୍ଜ ପାରେନକାଇମାରେ ମଣ୍ଡଦରେ ପରିଣତ ହୋଇ ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ରହେ ।

 (iv) ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁସାରେ ଏହା ପୁନଶ୍ଚ ଶର୍କରାରେ ପରିଣତ ହୋଇ ଫ୍ଲୋଏମ ଦ୍ବାରା ଉଦ୍ଭିଦର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ।

(v) ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ଥାଏ । ତେଣୁ ଏହା ଆଲୋକପ୍ରକ୍ରିୟା ସହିତ ସମଗତିରେ ଚାଲିଥାଏ। ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକର ଅଭାବରେ ଆଲୋକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲେ କିଛି ସମୟପରେ ଅନ୍ଧକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ମାତ୍ର ମରୁ ଉଦ୍ଭିଦରେ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ଦେଖାଯାଏ।